Người phán quyết tối hậu cái gì là quan trọng và câu chuyện nào đáng được thuật lại chính là những người tiêu thụ báo chí, là công chúng. Công chúng đang thay đổi, và điều đó đòi hỏi những nhà báo cũng phải thay đổi.
Một trong những điểm mới quan trọng mà báo trực tuyến dành cho bạn – độc giả – là khả năng cho phép bạn chọn lựa thông tin ở đâu và khi nào bạn muốn. Với một máy tính và một cổng vào Internet, bạn không phải chờ đợi bản tin buổi tối trên tivi hay khi phát hành tờ tin buổi sáng. Bạn có thể truy cập các nguồn tin trên mạng bất kể giờ nào dù ngày hay đêm. Bạn có thể tìm hiểu cặn kẽ các chi tiết và đi sâu vào vấn đề chừng nào bạn muốn, hoặc bạn có thể chọn cách bỏ qua tất thảy ngoài những chủ đề khái quát. Loại hình truyền thông dựa vào máy tính, nói cách khác, đã để cho người đọc tự đảm trách thông tin. Bạn sẽ hiểu rõ hơn vấn đề này ở chương 2. Còn bây giờ hãy chú ý đến độc giả và những gì họ cần và họ muốn.
Hội Chủ bút nhật báo Mỹ (American Society of Newspaper Editors) đã bảo trợ cho một đề án nghiên cứu với ý định thiết lập một tờ báo của thế kỷ 21. Đây là bản tóm tắt những gì các nhà nghiên cứu kết luận về những đòi hỏi và nhu cầu của độc giả:
* Độc giả muốn có nhiều thông tin trong tờ báo của họ.
* Độc giả muốn tin tức phải có liên quan và tập trung vào họ và cộng đồng quanh họ.
* Độc giả không muốn báo của họ phớt lờ những gì đang diễn ra ở nơi khác trong nước và trên thế giới.
* Độc giả không bị lừa phỉnh bởi những mánh lới quảng cáo hay cách trình bày bay bướm. Họ chỉ chấp nhận chúng khi nào chúng có vẻ liên quan đến bài viết, làm cho bài báo dễ “nuốt” hay làm cho thông tin dễ hiểu hơn. Nếu những mánh lới câu khách đó quá lộ liễu hay cách trình bày quá khác lạ, người đọc sẽ vứt bỏ chúng vì đã làm họ không được thoải mái khi đọc báo.
* Độc giả muốn những tin tức thiết thực và hữu ích để giúp họ hoàn thiện cuộc sống. Họ cần những mẹo vặt và những lời khuyên. Vì lối sống của độc giả thay đổi, các chủ bút phải tạo ra những tờ báo đi sâu vào đời sống.
Chỉ cần thay đổi từ ngữ một tí, danh sách những đòi hỏi và nhu cầu này cũng có thể áp dụng cho khán thính giả của phát thanh - truyền hình. Chính sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt để tăng thời lượng phát sóng và lôi kéo sự chú ý của khán giả mà nghiệp vụ phát thanh - truyền hình cũng buộc phải không ngừng thay đổi cho phù hợp với nhu cầu không ngừng thay đổi của những đối tượng công chúng cũng không ngừng thay đổi. Hãy thử xem trong một khoảnh khắc có bao nhiêu là nguồn thông tin và giải trí đến với bạn. Đó là báo in, dĩ nhiên rồi. Đó là tạp chí và sách. Đó là hàng tá kênh truyền hình cáp. Và trên Internet, có biết bao trang web đan cài vào nhau trên khắp thế giới để ta khám phá.
Những người làm báo theo lối cũ là những người gác cửa thông tin, lựa chọn từ nhiều nguồn tin phức tạp, vứt bỏ nhiều và chỉ cho một số được xuất hiện trên trang báo và màn ảnh. Những nhà báo của thế kỷ 21 là những hoa tiêu lão luyện. Họ sẽ tiếp tục tổ chức và lý giải thông tin, nhưng công chúng của họ sẽ trông đợi và đòi hỏi nhiều hơn là những gì chỉ để cho vừa trang báo hay màn ảnh nhỏ. Người ta bị áp lực về mặt thời gian nên không thể lãng phí cho những thông tin không liên quan hay không hữu ích. Và khi họ cần biết nhiều hơn, họ phải được biết ngay lập tức. Thế là nhà báo phải rút tỉa từ nhiều nguồn tin, chẳng hạn như cơ sở dữ liệu trên máy tính và các nguồn tham khảo trên Internet cho công việc của họ, và chỉ đường dẫn lối cho độc giả và người xem cùng đồng hành.
Khi xem xét những nguồn tin rộng khắp hiện nay, bạn thấy nhà báo thời nay đang đứng ở vị trí của những thủy thủ 500 năm trước – đứng bên lề của những điều chưa biết. Cũng như những hoa tiêu thời ấy phải vạch ra đường đi để dẫn lối cho những ai ít phiêu lưu hơn, các nhà báo phải tìm hiểu về các xa lộ thông tin và những ngõ ngách thông tin, rồi dẫn độc giả đến các thông tin mà họ cần.
THE MISSOURI GROUP biên soạn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét